พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 86. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ 1. ปฏิจจวาร
3. ปัจจยานุโลมปัจจนียะ
[91] นอารัมมณปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี 6 วาระ
นอธิปติปัจจัย มี 6 วาระ
นอนันตรปัจจัย มี 6 วาระ
นสมนันตรปัจจัย มี 6 วาระ
นอัญมัญญปัจจัย มี 2 วาระ
นอุปนิสสยปัจจัย มี 6 วาระ ฯลฯ
นสัมปยุตตปัจจัย มี 2 วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ
โนนัตถิปัจจัย มี 6 วาระ
โนวิคตปัจจัย มี 6 วาระ
4. ปัจจยปัจจนียานุโลม
[92] อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี 9 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 5 วาระ
(พึงขยายบทอนุโลมมาติกาให้พิสดาร) ฯลฯ
อวิคตปัจจัย มี 9 วาระ
ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ จบ
86. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ
1. ปฏิจจวาร
[93] สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 อาศัย
สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 86. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ 7. ปัญหาวาร
ได้แก่ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เกิดขึ้น
ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ
(โดยนัยนี้ ปฏิจจวาร สหชาตวาร ปัจจยวาร นิสสยวาร สังสัฏฐวาร และ
สัมปยุตตวารเหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ โมหะที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ
พึงตั้งไว้ในฐานะแห่งโมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา)
86. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ
7. ปัญหาวาร
1. ปัจจยานุโลม 1. วิภังควาร
เหตุปัจจัย
[94] สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็น
ปัจจัยแก่สภาวธรรมที่มีเหตุมรรคเบื้องบน 3 พึงประหาณโดยเหตุปัจจัย
มี 6 วาระ ฯลฯ (เหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ)
อารัมมณปัจจัย
[95] สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัยแก่
สภาวธรรมที่มีเหตุต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยอารัมมณปัจจัย
มี 3 วาระ (พึงเพิ่มคําว่า เพราะปรารภเหมือนกับทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ)
[96] สภาวธรรมที่มีเหตุไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 เป็นปัจจัย
แก่สภาวธรรมที่มีเหตุไม่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน 3 โดยอารัมมณปัจจัย
ได้แก่ บุคคลให้ทาน สมาทานศีล รักษาอุโบสถแล้วพิจารณากุศลนั้น ยินดี
เพลิดเพลิน เพราะปรารภความยินดีเพลิดเพลินกุศลนั้น ราคะที่มีเหตุไม่ต้อง
